مشاوره افسردگی و اضطراب | مشاورلاین
اختلالات اضطرابی چه انواعی دارد؟
اضطراب یکی از مشکلات بسیار شایعی است که افراد بسیاری را مبتلا می‌کند. معمولا افراد اضطراب را نوعی فشار روانی طاقت‌فرسا توصیف می‌کنند. اضطراب منجر به نگرانی‌های زیاد می‌شود و حتی در بسیاری از موارد ممکن است عملکرد فرد را تحت‌تاثیر قرار داده و یا کاملا مختل کند. اگرچه افراد برای توصیف بسیاری از موقعیت‌های استرس‌زا از واژه اضطراب استفاده می‌کنند اما بهتر است بدانید اضطراب انواع متعددی دارد. با مشاورلاین همراه باشید تا انواع اختلالات اضطرابی را بهتر بشناسید و با کاربرد مشاوره روانشناسی در اضطراب و افسردگی بیشتر آشنا شوید.
اختلال پانیک یا حمله وحشت‌زدگی
حمله وحشت‌زدگی وقتی اتفاق می‌افتد که علائم جسمی و روانی را تجربه می‌کنید. افرادی که دچار حملات پانیک هستند می‌گویند نفس کشیدن برایشان سخت است و ممکن است نگران این باشند که دچار حمله قلبی شوند یا کنترل خود را از دست بدهند. معمولا حملات پانیک بدون هیچ محرک خاصی و کاملا خود به خود شروع می‌شوند و در عرض چند دقیقه به اوج خود می‌رسند. در طول حملات افراد علائم جسمی متعددی را تجربه می‌کنند مثلا ممکن است علائم گوارشی همچون تهوع داشته باشند یا از احساس سرگیجه شکایت داشته باشند. همچنین احساس می‌کنند هرلحظه ممکن است بمیرند یا دیوانه شوند.
فوبیا یا ترس مرضی
فوبیا ترس شدید از یک حیوان، شئی، مکان یا موقعیت خاص است. افراد مبتلا به فوبیا به صورت مکرر از هرگونه ارتباط با عامل ایجادکننده ترس یا اضطراب اجتناب می‌کنند. برخی از رایج ترین فوبیا ها عبارت اند از: ترس از حیوانات، ترس از محیط طبیعی ( مثلا ترس از رعد و برق یا طوفان) هراس از خون، آمپول یا جراحت.
اضطراب فراگیر
اضطراب فراگیر نوعی نگرانی دائمی در مورد اتفاقات آینده است. فردی که اضطراب فراگیر دارد معمولا به شکل افراطی نگران همه چیز است. مثلا در مورد سلامتی خود و نزدیکان، عملکرد شغلی و تحصیلی و ... مدام فکر کرده و همواره در حال پیش‌بینی خطرات احتمالی است. اضطراب فراگیر منجر به تنش و استرس زیادی برای فرد شده و حتی باعث می‌شود علائم جسمانی متعددی را نیز تجربه کند. معمولا این افراد همیشه از نوعی تنش عضلانی، بی‌قراری، خستگی و مشکلات خواب شکایت دارند.
اضطراب اجتماعی
اضطراب اجتماعی نوعی اختلال اضطرابی بسیار رایج است. در این نوع اختلال اضطرابی افراد نگران عملکرد خود در محیط‌های اجتماعی بوده و قضاوت دیگران برای آن‌ها بسیار مهم است. به همین دلیل ممکن است از انجام برخی کارها کاملا اجتناب کرده و یا انجام آن‌ها برایشان بسیار سخت باشد. مثلا ممکن است نتوانند در حضور جمع صحبت کنند یا غذا خوردن در رستوران برایشان بسیار مضطرب‌کننده باشد زیرا می‌ترسند دیگران متوجه علائم اضطراب آن‌ها شوند و یا کاری انجام دهند که مورد نقد و قضاوت دیگران قرار بگیرند.
عوامل ظهور اختلالات اضطرابی چیست؟
اختلالات اضطرابی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند. این دلایل را می‌توان به 2 دسته کلی تقسیم کرد.
عوامل زیستی و فیزیولوژیک
یکی از عواملی که منجر به ایجاد اختلالات اضطرابی می‌شود عدم تعادل در برخی از انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز است. انتقال‌دهنده‌های عصبی نوعی از مواد شیمیایی هستند که به عملکرد صحیح مغز کمک می‌کنند اما اگر دچار عدم تعادل شوند مثلا ترشح بیش از حد یا برعکس، اضطراب زیادی برای افراد ایجاد می‌کنند. گاهی نیز بعضی از اختلالات اضطرابی به دلیل وجود برخی ژن‌های خاص اتفاق می‌افتند. این ژن‌ها باعث می‌شوند افراد نسبت به استرس و فشارهای روزمره واکنش بیشتری نشان داده و مستعد ابتلا به یک اختلال اضطرابی باشند.
عوامل خانوادگی
برخی از افراد مضطرب، والدین به شدت نگرانی داشته‌اند. اضطراب و نگرانی بیش از حد والدین در بسیاری از موارد کودکان را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و آنان نیز یاد می‌گیرند به مسائل زندگی واکنش افراطی نشان داده و دچار اضطراب شوند. گاهی والدین مضطرب نیستند اما با انجام برخی رفتارها زمینه ایجاد اختلال اضطرابی را در افراد ایجاد می‌کنند. مثلا دائما فرد را سرزنش و قضاوت می‌کنند یا انتظارات غیرمنطقی دارند و همین کار منجر به شکل‌گیری اضطراب در فرد می‌شود. فضای متشنج و تعارضات خانوادگی حل نشده نیز می‌تواند در افراد اضطراب زیادی ایجاد کند.
اختلالات اضطرابی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
معمولا همه افراد در طول زندگی خود اضطراب را تجربه می‌کنند. اما اگر شدت اضطراب بیش از حد باشد به طوری که برای فرد قابل مدیریت و کنترل نباشد و زندگی او را مختل کرده باشد می‌توان گفت نوعی اختلال اضطرابی به وجود آمده است. بهترین راه تشخیص اختلال اضطرابی استفاده از خدمات مشاوره روانشناسی اضطراب و افسردگی است.
روانشناس معمولا در ابتدا با انجام یک مصاحبه تشخیصی دقیق نوع اختلال اضطرابی را مشخص می‌کند و در ادامه عوامل ایجادکننده و تداوم بخش اضطراب را برای فرد توضیح می‌دهد. این عوامل با توجه به شرایط خاص هر فرد کاملا متفاوت است. کمک گرفتن از مشاوره روانشناسی اضطراب و افسردگی به شما کمک می‌کند تا در مسیر صحیح تشخیص و درمان قرار بگیرید.
چرا اضطراب منجر به افسردگی می‌شود؟
از آنجایی که اضطراب هیجان بسیار ناخوشایندی است همه افراد به طور ذاتی تمایل دارند تا از رنج و درد فرار کرده و به سمت آرامش و لذت بروند. بنابراین وقتی فردی در معرض اضطراب و استرس زیادی قرار دارد کاملا طبیعی است که از انواع موقعیت‌های استرس‌زا اجتناب کند تا بتواند در آرامش باشد.
این اجتناب موقتا فرد را آرام می‌کند اما در درازمدت سطح اضطراب او را افزایش می‌دهد. بسیاری از موقعیت‌هایی که منجر به تجربه اضطراب می‌شود مربوط به عملکردهای مهمی از زندگی هستند. مثلا فردی که اضطراب اجتماعی دارد نمی‌تواند وظایف شغلی یا تحصیلی خود را به خوبی انجام دهد و با افت عملکرد رو به رو می‌شود.
در بسیاری از موارد نیز اضطراب زیاد بر کارایی افراد تاثیر منفی گذاشته و نوعی پسرفت ایجاد می‌کند. تجربه این ناکامی‌های مکرر منجر به شکل‌گیری نوعی انزوا و احساس بی‌فایده بودن می‌شود که زمینه‌ساز احساس افسردگی خواهد بود.
علائم افسردگی و اضطراب
افسردگی و اضطراب با مجموعه‌ای از علائم متعدد خود را نشان می‌دهند. افسردگی و اضطراب برخی از توانمندی‌های شناختی افراد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. اگر احساس می‌کنید تمرکز کردن برایتان دشوار است یا به راحتی حواستان پرت می‌شود، اگر یادگیری مطالب به تازگی برای شما سخت شده است یا به راحتی موارد مهم را فراموش می‌کنید می‌توان گفت در حال تجربه علائم شناختی افسردگی و اضطراب هستید.
افسردگی و اضطراب با علائم جسمانی نیز همراه هستند. داشتن مشکلات گوارشی متعدد که توجیح پزشکی ندارند یکی از نشانه‌های اضطراب است. افراد مضطرب و افسرده خواب خوبی ندارند. مثلا ممکن است به خواب رفتن برایشان دشوار باشد یا بتوانند به موقع بخوابند اما مدام از خوب بپرند. بسیاری از افراد افسرده از کیفیت خواب خود شکایت دارند و حتی با وجود خواب کافی باز هم احساس کسلی می‌کنند. خوابیدن بیش از حد نیز می‌تواند علامتی از افسردگی باشد. نداشتن انرژی و حوصله برای انجام کارها نیز علامت افسردگی است.
مسیر درمان افسردگی و اضطراب
اولین قدم برای درمان افسردگی و اضطراب کمک گرفتن از مشاوره روانشناسی اضطراب و افسردگی است. روانشناسان و مشاوران با انجام مصاحبه دقیق ابتدا نوع اختلال اضطرابی را تشخیص می‌دهند. سپس به فرد در مورد اختلال اضطرابی مربوطه، آموزش داده و او را نسبت به ماهیت اختلال خود آگاه می‌سازند. این آگاهی به فرد کمک زیادی می‌کند تا بتواند اختلال خود را مدیریت کند.
گاهی لازم است افراد برای کنترل اضطراب دارو مصرف کنند. در این موارد به روانپزشک نیز ارجاع داده می‌شوند. در ادامه مسیر درمان جلسات روان درمانی برگزار شده و اضطراب فرد ریشه‌یابی می‌شود. برخی از جلسات مشاوره روانشناسی اضطراب و افسردگی به آموزش مهارت‌های کنترل اضطراب اختصاص داده می‌شود و بر روی مهارت‌آموزی مراجعین کار می‌شود.
مشاوره روانشناسی غیرحضوری برای افسردگی و اضطراب
مشاوره روانشناسی غیرحضوری یکی از راه‌های درمان افسردگی و اضطراب است که این روزها با استقبال زیادی مواجه شده و با توجه به مشغله‌های افراد از انعطاف خوبی برخوردار است. در مشاوره روانشناسی غیرحضوری افراد در مورد ماهیت اضطراب خود صحبت کرده و حوزه‌هایی از زندگی را که تحت‌تاثیر قرار داده مورد بررسی قرار می‌دهند. روانشناس در مشاوره غیرحضوری اضطراب و افسردگی به افراد کمک می‌کند تا با ماهیت اختلال اضطرابی خود آشنا شده و بتوانند از راهکارهای مفید و سازنده به جای روش‌های مخرب استفاده کنند.